Moreel ambitieuze vernieuwers zijn boeiende en inspirerende figuren, maar ook lastig voor hun omgeving; vooral als ze in de doe-modus staan.
Praten over morele ambitie komt al snel belerend over, en de meeste mensen zijn allergisch voor iemand die ze de maat neemt.
Maar zodra je serieus werk maakt van je idealen, wordt je pas echt lastig. Dan roep je niet alleen ongemak op bij vage kennissen of het grote publiek, je brengt ook je directe omgeving in het nauw; puur en alleen door het feit dat je bestaat.
Je bent een wandelend argument, en dat is veel ongemakkelijker dan een polariserend berichtje op de socials of een stellingname op TV of in de krant. Je bent niet weg te klikken.
High performers met visie zijn al afgestudeerd van de School voor Morele Ambitie, of hebben daar zelfs nooit op gezeten. Ze zitten niet meer in een klasje te praten over verandering, ze belichamen de verandering die ze teweegbrengen – midden in de praktijk.
Dat schuurt en is pijnlijk. De kracht van de tegenkracht is vaak evenredig aan de mate waarin jij het praten vervangt door handelen. Hoe sterker jouw actie voor het goede, hoe heftiger de reactie op jouw persoon.
Weerstand hoort bij presteren, maar je zet je directe relaties er dus ook mee op het spel. Kan iemand nog wel een trouwe collega of goede vriend van jou zijn, als je zo duidelijk in woord en daad voor iets totaal anders staat? Het antwoord is: ja dat kan, want vriendschappen zijn mysterieuze relaties en dat maakt vriendschap juist zo mooi.
Het probleem is alleen: idealistische doeners zijn dol op offeren. Ze zetten alles op alles om resultaten te halen en betalen daarvoor steevast een prijs.
Dat is geen fijn gevoel voor je directe omgeving. Want hun belang komt op het tweede plan. Hoe voorkom je dat jouw verbondenheid aan je hogere doel je sociale leven scherp zet?
Een eerste gedachte die opkomt is: zoek mensen op waarvoor jouw grensverleggende levenshouding geen bedreiging vormt. Gelijkgestemden waarbij je jouw koppigheid en diepgang kan etaleren – zonder dat je er daardoor direct uitligt.
Maar ja, dat is ook wel een beetje streng. En onpraktisch. Want wat doe je met je bestaande contacten? Je wilt toch niet je hele leven te vullen met mensen die er precies zo instaan als jij; bloedserieuze strijders voor een Grote Zaak.
De weg naar meer lichtheid opent zich als je gaat zien dat jouw lastig zijn in feite een teken is van speelsheid en creativiteit. Dat jij de bioindustrie wilt afschaffen – of de wereldvrede wilt veroorzaken, of topsporters wilt redden van onmenselijke trainingspraktijken, of iets anders groots en onmogelijks wilt veranderen in de samenleving – betekent dat je eigenlijk nog een beetje kinderlijk denkt.
Lastige kinderen zijn bij nader inzien meestal helemaal niet zo vervelend. Ze zijn gewoon zichzelf; open, onaangepast en inventief in hun omgang met de wereld, vrij van regels en gezond verstand. Lastige kinderen zijn irritant, maar ook heel leuk.
Ben je bang om te lastig te zijn voor je omgeving? Let dan op met welke mensen je makkelijk kunt spelen, schakelen en improviseren. Breng regelmatig wat tijd met hen door. Dat haalt de scherpe randjes eraf. Je gaat voelen: serieus werk maken van je idealen is niet alleen belangrijk, het is ook grappig, onzinnig en absurd.
Verleg je graag grenzen? Ben je bezorgd over de druk die dat legt op je persoonlijke relaties? Vind je het soms zwaar dat anderen je lastig vinden? Een keer samen sparren daarover? Je kunt je hier aanmelden voor een telefonisch visiegesprek (30 minuten, vrijblijvend).
